BİR KEŞİF ÂNI - CELAL HOSROVŞAHİ, FURUĞ'UN ÖYKÜSÜ

Kadıköy’den Bahariye’ye çıkan karmaşık yollardan ne çok geçtin... 

Kimi zaman yetişecek bir yerin vardı, rüzgâr oldun; kimi zaman aheste adımların gitti geldi Kadıköy labirentinde. 

Neyse ki bugün yavaşsın. İstediğin yerde oturup kahve içtin, arkadaşına uğradın, Balık Pazarı’ndan alışveriş yaptın. Şimdi yokuşlardan birinin başındaki çukur sahafın önünde duruyorsun. Üzerinde durulacak bir sahaf alışkanlığın olmadığı ve bugüne özel rahatlığın düşünülürse burayı pekala es geçebilirdin.

Dükkanın önündeki tezgahın sağ köşesinde, en üstte incecik bir öykü kitabı duruyor. Celal Hosrovşahi’nin Furuğ’un Öyküsü. Çevirmenler arasında yine yazarın adı var. Okuyunca anlıyorsun, İranlı yazarla kitabın diğer çevirmeni Onat Kutlar’ın yakın arkadaş olduklarını.

Bir keşif ânı olduğunu anladın, için ısındı. Üzerine sonradan basılmış kırmızı etiket, kitabın dudakları olmuş, aralanıyor, “Senin oldum,” diyor. 

Cafe Nadiri’yle açılıyor kitap. Bir öykü, kafede geçiyorsa okunmayı baştan hak ediyordur, dersin hep. Üstelik burada beklentilerini katbekat aşan bir duruluk var. ‘Konuşunca sadece şiir konuşurdu Sohrab ya da susardı,’ diyor, o anda tanımaya, anlamaya başlıyorsun Sohrab’ı. Mahzunluğunu susarak yaşamanın kırılganlığını düşünüyorsun Sohrab’la. Devam ederken bazı satırların kapısını açıyor başka odalara giriyorsun.

“Aynaya baktım. Şiddetli bir kar yağıyordu. Aynadaki yolu ağır ağır kaplıyordu. Yolun kıyısındaki ağaçların dallarını da. Kalktım. Aynaya doğru yürüdüm. Kar altında, ağaçların kıyısından yürüyerek uzaklaştım.”

Alice Harikalar Diyarı’ndan bugüne dek karşı-dünyayı anlatmakta çarpıcı bir araç olan aynayı tüm sadeliğiyle hayatın ortasına yumuşacık bırakıvermiş yazar. Gerçeğin kırıldığı ve aynı zamanda anlam kazandığı noktada sayfaları satırlara sığdırmış.

Ama seni esas kırıp geçiren Mühür. Yatağından sürünerek çıkan hasta çocuk, parmağında daha önce hiç görmediği bir yüzüğü fark ediyor… Anlıyor ki, ninesi şefkatli elleriyle takmış tılsımlı yüzüğü. Nine, “Baban için almıştım, geç kaldım. O günden beri bendeydi…” diyor. Yüzük belki kaderdir, belki herkes babasının mührüdür. Büyüyerek hareket eden harfler sanrısal, gerçekdışı bir etki yaratıyor. Kaçamıyor o da ve tüm o masal dünyası içinde büyüyen mühür harfleri gibi birbirine geçiyor her şey ve hayatın tüm elementleri, tüm duyguları. Hepimiz akisle aslın karıştığı sır aleminin, aynalar dünyasının içinde, kah yokuşları çıkarak kah keşifler yaparak yaşıyoruz.

Şu anda basımı olmayan bu ince kitap, belki bir başka sahafta uzanmış, keşfedilmeyi bekliyor. Gördün ki o seksen sayfa sonra yüzlerce sayfaya döndü. Böyle… İyi öyküler yüzlerce sayfaya katlanır zamanla.